Bij politiek denk je gauw aan de landelijke politiek, aan links en rechts, aan bestuurders in nette kleding die belangrijke beslissingen nemen, maar elkaar ook flink onder vuur nemen. Veel mensen vinden dit ver van hun af staan. “Daar heb ik niks mee!”, zeggen ze dan.
Lokale politiek is van ons, van Venray. Het bepaald ons wel en wee in onze wijken en dorpen. Het gaat o.a. over wonen, werken en welzijn. Bijvoorbeeld over het speeltuintje om de hoek, subsidies aan organisaties, bouwvergunningen, verkeersveiligheid en groen in jouw buurt. We kunnen niet telkens met álle inwoners aan tafel daarom kiezen jullie een volksvertegenwoordiging in de vorm van een raadslid. Gewone, kritische inwoners die graag helpen iets te betekenen voor Venray in zijn algemeen. Hij/zij zorgt ervoor dat hij/zij weet wat er in de samenleving speelt en uitvogelt of het beslissingen goed of slecht zijn voor Venray. Eigenlijk zo simpel als in elke raad/werkgroep/bestuur, bv. van een school, muziek- of sportvereniging. Maar in dit geval in het algemeen belang. De gemeentepolitiek heeft niet overal invloed op, sommige zaken zijn bij wet of vanuit het Rijk geregeld.
Om dat te weten te komen moet je eerst weten wat democratie is?
Dit is een manier van besturen waarin het volk de baas is.
Maar dit is onmogelijk te regelen, daarom kiest het volk in Nederland een aantal vertegenwoordigers, die namens het volk besluiten nemen. In Venray is dit eveneens zo.
Eens in de 4 jaar kiezen wij deze raadsleden. In Venray zijn dit er 27, dit aantal staat in verhouding tot het aantal inwoners.
Voor een democratie is het van belang dat zoveel mogelijk mensen meedoen. En dat is niet eenvoudig. Het vraagt inzet van ons allemaal, van kiezers en gekozenen. Hoe meer mensen hun stem laten horen, hoe beter de volksvertegenwoordiging tot zijn recht komt.
Dus uiteindelijk heb jij écht invloed op het wel en wee in Venray.
De gemeenteraad vormt samen met het college van burgemeester en wethouders (college van B&W) het gemeentebestuur. De gemeenteraad is het 'algemeen bestuur' en het college van B&W is het 'dagelijks bestuur'. De raadsleden nemen, als volksvertegenwoordiging, alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn en bepalen beleid, onder andere over wonen, werken en welzijn. Bijvoorbeeld over het speeltuintje om de hoek, subsidies aan organisaties, bouwvergunningen, verkeersveiligheid en groen in jouw buurt.
Ze controleren ook of het college van burgemeester en wethouders (college van B&W) het beleid goed uitvoert én maken de begroting en controleren het financiële jaarverslag.
Het is ook de bedoeling dat zijn weten wat er speelt en contact maken met inwoners, zodat er goed afwegingen gemaakt kunnen worden.
Zij krijgen hier ook maandelijks een vergoeding voor. Veel raadsleden vervullen hun taak naast hun reguliere baan, dus in hun vrije tijd.
Venray heeft ook raadscommissies ingesteld voor ondersteuning en advisering. Dit zijn gewone, kritische inwoners die zijn aangesloten bij de verschillende politieke partijen en voor de raadsleden nóg wat dieper onderzoek doen en adviseren. Een partij met 2 raadsleden kan dus nog zomaar 15 commissieleden achter zich hebben bijvoorbeeld.
Als het tijd is om knopen door te hakken in de gemeenteraadsvergaderingen, beslist de meerderheid van de raadsleden. Is er een gelijk aantal stemmen dan komt het voorstel nogmaals terug en wordt er weer gestemd, is het dan weer gelijk, gaat het voorstel niet door.
Ambtenaren bereiden voorstellen of plannen voor waarover de gemeente besluit. Dat doen ze doorgaans in opdracht van het college van burgemeester en wethouders. Op de wekelijkse vergadering van het college wordt besloten over zo’n ‘collegevoorstel’. Het besluit is daarmee in een aantal gevallen genomen. De ambtenaren voeren het vervolgens uit. Collegevergaderingen zijn overigens niet openbaar. Wel kan je de besluitenlijsten raadplegen.
Niet over alle zaken kan het college zelf beslissen. Over de belangrijkste plannen besluit de gemeenteraad. Als het college over zo'n plan heeft vergaderd en het ermee eens is, legt het college het voor aan de raad om er over te besluiten. Dit gebeurt in de openbare gemeenteraadsvergaderingen.
Voordat de gemeenteraad over dit ‘raadsvoorstel’ vergadert, kan het eerst nog worden behandeld in een raadscommissie. De politieke partijen overleggen met hun achterban wat de overwegingen en standpunten zijn. De commissieleden kunnen vragen stellen over het betreffende voorstel, maar neemt geen besluiten. Vergaderingen van raadscommissies zijn openbaar. Niet alle plannen worden door het college aangedragen. De raad kan zelf ook met voorstellen komen.
Dit alles vindt plaats in een cyclus, dus een steeds terugkerend programma, zo'n 8 keer per jaar.
De agenda van commissie- en raadsvergaderingen wordt vooraf gepubliceerd en toegelicht op de website venray.nl. Dit geldt ook voor de raadsbesluiten.
Inwoners kunnen ook inspreken tijdens het sprekersplein of een plan aan de gemeenteraad voorleggen. Dat heet Burgerinitiatief.
De gemeenteraad heeft diverse mogelijkheden om zaken aan te dragen, af te voeren, te onderzoeken of te wijzigen.
Raads- en commissieleden kunnen vragen stellen aan ambtenaren of college.
Dit kan schriftelijk of ook mondeling tijdens bijvoorbeeld het vragenuur van de vergadering.
Men kan ook vragen om inlichtingen en men heeft recht op onderzoek. Ook kunnen ze agendapunten aandragen of afvoeren.
Een amendement is een concreet voorstel om een besluit/plan of nota te wijziging.
Een motie wil de raad of het college aanzetten tot een handeling of gevoelens laten uitspreken. Pas als er een meerderheid voor is behaald kan dit doorgang vinden.
Een raadslid kan ook zelf een concreet voorstel doen over een onderwerp door middel van een initiatiefvoorstel.
Een politiek gevoelig onderwerp aan de orde stellen kan door een interpellatie-debat, men kan elkaar dan ondervragen.
Voluit betekent dit ‘het college van burgemeester en wethouders”.
De gemeenteraad vormt samen met het college van B&W het gemeentebestuur
Zij voeren het beleid van de gemeenteraad uit. Dit college bestaat uit: de burgemeester en wethouders, in Venray zijn dit er momenteel 3. Zij hebben allemaal een eigen portefeuille, een takenpakket. In Venray heeft de burgemeester Algemeen bestuur, Veiligheid en Juridische Zaken onder zijn hoede. Wethouder Cor Vervoort: Duurzaamheid, Openbare Ruimte, Mobiliteit en Evenementen. Wethouder Jan Jenneskens: Onderwijs, Ruimtelijke planning, Middelen, Economie en Gebiedsontwikkelingen. Wethouder Chantal Nijkerken-de Haan: Sociale zaken, Jeugd en Leefbaarheid. Het college wordt bijgestaan door de gemeentesecretaris Evert Voorn. Hij is de algemeen directeur van de ambtelijke organisatie en de eerste adviseur van het college van B&W.
Het politieke landschap bestaat traditioneel uit links versus rechts, progressief versus conservatief.
Van oudsher zijn linkse partijen vooruitstrevend, progressief en willen een open samenleving met gelijke welvaart voor iedereen. Rechtse partijen zijn eerder conservatief, behoudsgezind en willen de tering naar de nering zetten.
In Venray worden de raadszetels bezet door allerlei politieke partijen, afgeleid van landelijke afdelingen, maar ook specifiek lokale partijen. De inwoners kiezen elke 4 jaar een nieuwe verdeling.
Je kunt je afvragen of het nog van deze tijd is om mensen/partijen in hokjes te plaatsen. Niet alle zaken zijn ‘links’ of ‘rechts’ op te lossen. Lokale partijen bestaan juist vaak uit een gemixte samenstelling, zoals de samenleving ook is. Dat is ook juist de kracht van VENRAY Lokaal. Zij kiezen dan wat goed is voor hun gemeente en niet volgens een politieke kleur of richting. Uiteraard hebben zij wél een beginselen en pijlers waarbinnen zij bewegen.
Je kunt je natuurlijk direct verkiesbaar stellen door je aan te melden bij een politieke partij. Als je dan het vertrouwen van de inwoners krijgt kun je een zetel bemachtigen.
Je kunt ook plaatsnemen in een raadscommissie, ook dat gaat via een politieke partij naar keuze. Met je kritische houding onderzoek je en adviseer je de raadsleden van die partij. Ook kun je zelf items aandragen. Via allerlei onderzoeken en enquêtes vanuit de gemeente kun je je stem laten horen. Soms zijn er mogelijkheden om bijeenkomsten bij te wonen of mee te doen in een werkgroep.
Je kunt ook meepraten over onderwerpen die op de agenda van de raad of de raadscommissies staan of zelf een onderwerp aandragen via het Sprekersplein. Een laagdrempelige manier om de minuten lang bestuurders te woord te staan/ te presenteren.
Nog laagdrempeliger kun je altijd contact zoeken met partijen/gemeenteraadsleden. Zij waarderen jouw input, en gaan hier indien mogelijk/relevant mee aan de slag.
Als je grotere ambities hebt kun je ook wethouder of burgemeester worden als je hiertoe gekozen wordt.
Bij onze lokale partij kun je al (commissie)lid worden als je 16 jaar bent.
Om raadslid te mogen zijn, zegt de wet dat je minimaal de leeftijd van 18 jaar moet bereiken gedurende de ambtsperiode waarvoor je je verkiesbaar stelt. Pas als je 18 jaar wordt kun je dan een raadzetel bezitten.
Dit betekent dat je dus al ver vóór je 18de jezelf verkiesbaar kán stellen.
Om de stemmen moet je in Nederland 18 jaar zijn.